Ambulance Amsterdam miste afgelopen zomer 20 ritten per week door personeelstekort

Ambulance Amsterdam kampte afgelopen zomer met een flink tekort aan rijdende ambulances, de noodhulpdienst reed veel minder dan officieel afgesproken is. Het rooster voor de maand juni zag er zó slecht uit dat er grote zorgen waren over de veiligheid voor Amsterdammers. En ondanks dat de planning voor komende zomer nu rond lijkt, is het nog maar de vraag of de situatie van juni 2024 zich niet herhaalt. In een brief van directeur Marleen van de Kerkhof klonk een noodkreet vlak voor de zomervakantie begon; de zogenoemde paraatheid van ambulancemedewerkers was niet in orde. "We zijn het moreel verplicht aan de inwoners van Amsterdam Amstelland, Zaanstreek Waterland en Kennemerland", zo schreef ze. Ook in andere interne communicatie, die in handen is van NH Nieuws, is de bezorgdheid van het papier af te lezen.  Twintig ritten per week te weinig Ambulance Amsterdam (AA) heeft een groot gebied waarvoor ze verantwoordelijk is, maar de cijfers gaan over Amsterdam-Amstelland en Zaanstreek-Waterland. Het RIVM stelt het maximaal aantal te leveren ambulancediensten per week op voor een heel jaar. Zorgverzekeraars bepalen samen met de ambulance hoeveel ambulances er per week zullen moeten rijden, dat loopt gedurende het jaar op tot 653 ambulances per week in de maand oktober.  Deze zomer bereikte dat aantal een dieptepunt. Zo blijkt dat er in juni gemiddeld 644 ambulances per week moesten rijden, maar de organisatie leverde er gemiddeld 620 per week. Dat betekent dat er meer dan twintig keer per week een ambulance niet reed waar dat wel had gemoeten. De brief van de directeur riep – voor Van de Kerkhof onverwachts – veel emotie op bij medewerkers. De directeur kreeg post teruggestuurd: een anonieme brief waarin medewerkers hun onvrede uitten. De zorgen speelden volgens hen niet alleen bij de directie: "Het woord crisis wordt aanvankelijk vermeden door de directeur, daar is wel degelijk sprake van. De vinger wordt intern niet op de zere plek gelegd." Er volgt nog een brief van de directeur. Ze vindt het spijtig dat haar woorden voor verontwaardiging hebben gezorgd. "Dat was uiteraard niet mijn intentie." Ze schrijft dat zich ondanks de krapte geen calamiteiten hebben voorgedaan. Daarentegen stelt ze dat het niet te zeggen is of er helemaal geen momenten zijn geweest waarbij de veiligheid van patiënten in gevaar kwam. Intern zijn daar namelijk wel meldingen van gedaan. Alle problemen op één moment Na vragen van NH Nieuws over de interne communicatie, geeft zij in een interview aan dat de lage zomerbezetting te wijten is aan verschillende factoren. Volgens de directeur is de paraatheid tijdens vakantieperiodes altijd een probleem, maar: "Het was nooit zo erg als dit jaar." “Studenten in opleiding waren toch nog niet klaar om te worden ingezet, maar waren wel al meegerekend. Is er nog verlof toegekend aan medewerkers die al waren ingedeeld en we hebben te laat aanvragen gedaan voor extra krachten bij uitzendbureaus. Alles kwam samen.”  In juni, met gemiddeld dus per week 20 ambulancediensten te weinig, rukte de ambulances in totaal alsnog zo’n 8.500 keer uit. Met die cijfers wordt elke ambulance er per dag bijna 4,5 keer op uitgestuurd. Van de Kerkhof: “Er zijn veel mensen bijgesprongen. Ons personeel heeft echt ontzettend hard gewerkt.” In juli en augustus lukt het ze uiteindelijk met acute hulp van externen om de bezetting rond te krijgen. Volgens de directeur hebben alle medewerkers ervoor gezorgd dat de tekorten in die maanden meevielen.  Strenger en striktere aanpak Maar dat heeft ook een keerzijde, zo worden er meer overuren gemaakt dan wettelijk mag. “Ik heb dat het liefst ook niet. Het is mentaal heftig als je te veel moeilijke ritten hebt”, erkent de directeur. De AA wil het aantal overuren graag terugdringen. De organisatie heeft de afgelopen maanden gewerkt aan een plan om ervoor te zorgen dat de situatie zich niet herhaalt. Zo zijn er strengere regels gekomen op verloftoekenning en is er een capaciteitsplanner aangesteld om dicht op de paraatheid te zitten. Met de feestdagen voor de deur lijkt de bezetting op orde, maar ook dit is elk jaar weer spannend. Uit cijfers blijkt dat het aantal diensten tijdens de decembermaand vaak nét boven het afgesproken aantal ligt. Precies een jaar geleden moesten er 640 shifts per week worden gereden en werden 641 ambulances per week geleverd. Als het kalf verdronken is 2025 belooft voor Ambulance Amsterdam een bijzonder druk jaar te worden, met onder andere evenementen als Pride, SAIL en 750 jaar Amsterdam. De zomerplanning is al een maand rond en extra uitzendkrachten zijn nu al op vaste basis ingehuurd. Maar met de volledige bezetting is het nog niet honderd procent zeker dat komende zomer goed verloopt, ook een jaar geleden leek er geen vuiltje aan de lucht. Het moest afgelopen jaar eerst misgaan voor er maatregelen kwamen. Waarom gebeurde dat toen pas en was het naïef dat er tot dat moment zo soepel werd omgegaan met uitval? "Ik zou dat woord zelf liever niet willen gebruiken. Ik had het met de kennis van nu anders aangepakt en we gaan ervoor zorgen dat dit ons niet nog eens gebeurt." Maar de directeur snapt ook als medewerkers dat eerst willen zien voor ze geloven dat het goedkomt.