Hoe gelukkig zijn Amsterdammers eigenlijk? "Blue Monday? Noem het eerder een Blue Period"

De feestdagen zijn voorbij, alle goede voornemens zijn weer gesneuveld en het weer is om te huilen. Op 'Blue Monday' zouden we ons allemaal diep ongelukkig voelen, al bestaat dat volgens de experts niet. Uit onderzoek blijkt wel dat het geluksgevoel van Amsterdammers al jaren daalt. Volgens psycholoog Saisha Partiman heeft dat vooral te maken met mondiale problemen zoals de opwarming van de aarde en oorlogen. Volgens het meest recente onderzoek van Onderzoek en Statistiek, uit 2023, is de dalende trend ingezet in 2010. Het gaat om bijna alle leeftijdsgroepen, behalve de 55-plussers. In 2022 voelde 67 procent van de inwoners zich nog gelukkig, 9 procent geeft aan zich niet gelukkig te voelen en de rest zegt niet gelukkig, maar ook niet ongelukkig te zijn.  Saisha Partiman, psycholoog in de stad, herkent de trend. Op haar werk verschijnen steeds vaker mensen met een slechte mentale gezondheid. Toch staat dat staat los van 'Blue Monday', vertelt ze:  "Blue Monday is onzin. Er is geen wetenschappelijk bewijs voor dat het daadwerkelijk de somberste dag van het jaar zou moeten zijn." Toch zijn de zorgen over mentale gezondheid gegrond, stelt ze. "Mensen in de stad hebben steeds minder toegang tot mentale gezondheidszorg. Waardoor klachten oplopen. Iedereen moet achteraan in de rij aansluiten. Door de druk gaat ook de kwaliteit van zorg achteruit", vertelt ze. Hiernaast maakt ze zich zorgen over de druk op hulpbronnen, zoals de (GGZ) zorg en het wegvallen van culturele subsidies, waardoor volgens haar mensen minder plekken hebben om naartoe te gaan en op te laden."Het is een zware tijd. Ik vind het meer een soort van Blue Period", vertelt ze.  Vooral vrouwen en jongvolwassenen voelen zich vaker minder gelukkig blijkt uit het onderzoek. Deze groep kan in vergelijking met voorgaande jaren minder goed rondkomen. Bovendien zijn er grote verschillen per stadsdeel. In Osdorp voelen mensen zich het minst gelukkig, namelijk 55 procent. Oud-Zuid is juist het gelukkigst met 73 procent. De factoren die hierop van invloed zijn, zijn onder andere het hebben van een (vaste) baan, een woning en menselijk contact.  Een betrokken stad  Toch spelen volgens Partiman ook minder concrete factoren een rol. Ze doelt op mondiale crises, zoals klimaatverandering en oorlogen. "Ik spreek ontzettend veel mensen, jonge mensen die beelden online volgen. Er is meer spanning in de maatschappij. Tegelijkertijd vallen steeds meer steunbronnen weg, waardoor het zwaarder wordt. Het gaat om de uitzichtloosheid van een heleboel zaken en de machteloosheid die mensen ervaren", zegt ze. Wat het volgens haar lastig maakt, is het verharde debat over deze zaken. Toch is het wel nodig om met elkaar in gesprek te blijven zegt ze, want de zorg is niet tegen alles opgewassen. "Wij worden niet opgeleid om met mensen in gesprek te gaan over klimaatverandering."  Heel hoopvol is Partiman niet over de huidige tijd waarin we leven. Toch zijn er lichtpuntjes. "Om wel iets positiefs te zeggen, ik vind het heel mooi dat mensen elkaar ontzettend steunen", zegt Partiman. Door wegvallende hulpbronnen ziet ze het gemeenschapsgevoel in de stad groeien. "Dat kan steun geven", aldus Partiman. Tegelijkertijd moet er meer verantwoordelijkheid komen vanuit de overheid om hulpbronnen aan te vullen. "Onze gezondheid staat niet los van de gezondheid van de wereld waarin we leven."