Lees terug: kritiek vanuit joodse samenleving op optreden Halsema • Amerikaanse president Biden reageert

Na de wedstrijd tussen Ajax en Maccabi werd het afgelopen nacht onrustig in Amsterdam. Burgemeester Halsema sprak tijdens de persconferentie over een 'herinnering aan pogroms' tijdens deze 'gitzwarte nacht'. De Driehoek stelt daarom een noodverordening in, en de hele stad wordt een veiligheidsrisicogebied. Volg hieronder het laatste nieuws.  Dit liveblog is gesloten. Lees hieronder alle ontwikkelingen terug. De Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV) heeft van Amsterdam "aandacht gevraagd" voor de mogelijke gevolgen van het samenvallen van de voetbalwedstrijd tussen Ajax en Maccabi Tel Aviv met de herdenking van de Kristallnacht. Dat schrijft minister David van Weel (Justitie en Veiligheid) in een brief aan de Tweede Kamer over het geweld in de hoofdstad tegen fans van de Israëlische club na afloop van het duel. Dat meldt ANP. Een herdenking van de Kristallnacht in het centrum van Amsterdam gaat zaterdagavond niet door, meldt de organisatie. Het Platform Stop Racisme & Fascisme wilde in samenwerking met de Joodse antizionistische organisatie Erev Rav zijn jaarlijkse herdenking houden bij het Joods Verzetsmonument vlak bij de Stopera, maar de organisatie zegt dat deze na de gebeurtenissen van vannacht is afgelast. Het gaat niet om de nationale herdenking van de Kristallnacht, Die werd donderdag al gehouden in de Portugese Synagoge in Amsterdam. Een 26-jarige man is aangehouden op verdenking van openlijke geweldpleging op het Spui afgelopen nacht. Dat meldt de politie. De man is herkend op camerabeelden en zit vast. Het is de eerste aanhouding die de politie bekendmaakt ná de onrustige nacht. Gistermiddag en de daaropvolgende nacht werden al 62 mensen opgepakt, enkelen zitten nog vast.  Het nieuws over de gebeurtenissen afgelopen nacht heeft ook de andere kant van de oceaan bereikt. “De antisemitische aanvallen op Israëlische voetbalfans in Amsterdam zijn verwerpelijk”, schrijft de Amerikaanse president Joe Biden in een bericht op X. “Ze doen denken aan duistere momenten in de geschiedenis, tijdens de Jodenvervolging” Ook de Canadese premier Justin Trudeau heeft gereageerd en schrijft op X dat Canada “dit walgelijke antisemitisme veroordeelt”. Meldt het ANP.  Het Palestijnse ministerie van Buitenlandse Zaken veroordeelt "anti-Arabische gezangen en aanvallen op een Palestijnse vlag" door Israëlische voetbalfans in Amsterdam. Dat meldt het Palestijnse persagentschap WAFA. Het ministerie insinueert dat die provocaties hebben geleid tot het geweld tegen Israëli's donderdagavond. Het spreekt van "een bedreiging voor de Palestijnen" en roept de Nederlandse overheid op om een onderzoek te openen naar degenen die hiervoor verantwoordelijk zijn. De Palestijnse autoriteiten willen dat de Nederlandse regering Palestijnen en Arabieren in Nederland beschermt tegen "kolonisten en Israëlische soldaten", schrijft WAFA. Die zouden volgens het bericht naar Nederland zijn gereisd. Het is niet duidelijk waar het Palestijnse ministerie dit op baseert. Donderdagavond werden Israëlische supporters van de voetbalclub Maccabi Tel Aviv aangevallen door jongens op scooters. Twintig tot dertig Israëliërs raakten daarbij gewond.Palestijnse Autoriteit veroordeelt 'provocaties' door voetbalfans De Palestijnse missie in Nederland kon niet direct reageren. De Franse president Emmanuel Macron en de Duitse bondskanselier Olaf Scholz hebben het geweld in Amsterdam tegen Israëlische voetbalfans veroordeeld. Scholz zegt op X dat Joden zich veilig moeten voelen in Europa en Macron laat op hetzelfde medium weten dat het herinnert "aan de donkerste uren uit de geschiedenis". Macron betuigt zijn steun aan de gewonden. Ook zegt hij dat Frankrijk zal blijven strijden tegen het afschuwelijke antisemitisme. Scholz noemt de berichten over het geweld onverdraaglijk en onacceptabel. "Wie Joden aanvalt, valt ons allemaal aan." Burgemeester Halsema verwees tijdens de persconferentie vrijdagmiddag naar Telegram-groepen waarin werd gesproken over mensen die op 'Jodenjacht' zouden gaan. "Dat is zo schrokkend en zo verwerpelijk dat ik er nog niet over uit kan", zegt ze. "Het is een schande." Het Israëlische ministerie van Buitenlandse Zaken heeft contact gelegd met alle Israëliërs die in Amsterdam waren voor de wedstrijd tussen Ajax en Maccabi Tel Aviv. De Israëlische autoriteiten konden eerst meerdere mensen niet bereiken na de gewelddadige ongeregeldheden van afgelopen nacht, maar inmiddels is iedereen gecontacteerd. Er zijn nog drie Israëli's in Amsterdam met wie de Israëlische autoriteiten geen contact hebben kunnen krijgen. Dat meldt het Israëlisch ministerie van Buitenlandse Zaken in een update. Eerder vrijdagochtend zocht het ministerie nog contact met tien landgenoten na het geweld in Amsterdam donderdagavond. Vijf slachtoffers werden in de nacht van donderdag op vrijdag in het ziekenhuis behandeld. Die hebben volgens de Amsterdamse politie het ziekenhuis weer kunnen verlaten.  "Wat gisteren is gebeurd, heeft niks te maken met een demonstratie of protest. Het is een misdaad", zegt de burgemeester. Er is geen excuus voor wat er gebeurd is gisterenavond." Burgemeester Halsema stelt extra maatregelen in na het geweld. Er wordt een noodverordening ingesteld in Amsterdam en Amstelveen. De hele stad wordt een veiligheidsrisicogebied. Er zal preventief worden gefouilleerd en er komt een demonstratieverbod voor dit weekend. Ook komt er extra inzet van politie.  Daarnaast komt er een verbod op gezichtskleding waar openbare orde mee kan worden verstoord.  Hoofdofficier Renee De Beukelaar: "We zagen dat de spanningen opliepen. Dat nam gedurende de nacht toe. Wij hebben in de middag en in de avond zo'n 62 aanhoudingen verricht. Er zitten momenteel nog 10 mensen vast." Volgens de Amsterdamse politie zijn er vannacht vijf Israëlische supporters in het ziekenhuis behandeld. Zij hebben het ziekenhuis vanochtend weer verlaten. Er zijn veel vragen over vermeende vermissingen, maar de politie heeft geen informatie over gijzelingen. Wel worden deze meldingen uiterst serieus genomen en grondig onderzocht. Holla: "Volgens de Amsterdamse politie zijn er vannacht vijf Israëlische supporters in het ziekenhuis behandeld. Zij hebben het ziekenhuis vanochtend weer verlaten. Er zijn veel vragen over vermeende vermissingen, maar de politie heeft geen informatie over gijzelingen. Wel worden deze meldingen uiterst serieus genomen en grondig onderzocht." "Ondanks maximale inspanning ben ik geschokt naar wat er vannacht is gebeurd', begint Peter Holla, hoofdcommissaris van de politie. "Ruim 800 agenten waren aan het werk geweest, met bijstand uit het hele land."  "Problemen ontstonden op een later moment in de binnenstad. Relschoppers pleegden hit-en-run-acties op Isralische supporters." Peter Holla:  "Welzijn Maccabi-supporters op dit moment hoogste prioriteit Amsterdamse politie." Burgemeester Halsema laat weten dat de Driehoek heeft besloten een onafhankelijk onderzoek in te stellen naar de gebeurtenissen van de afgelopen dagen.  Burgemeester Halsema vergelijkt het geweld van gisteravond met de pogroms. Zij spreekt over een 'herinnering aan pogroms'. "Amsterdam kijkt terug op een gitzwarte nacht. Nachtbrakers en antisemitische haatzaaiers hebben Joodse en Israëlische bezoekers aangevallen en in elkaar geslagen. Mijn hart gaat uit naar de slachtoffers en hun families, hier en in Israël", vertelt burgemeester Halsema.  "Onder joodse Amsterdammers heerst angst, ontzetting en ongeloof. Driehoek zet alles op alles voor de veiligheid van Joods Amsterdam." De Israëlische president Isaac Herzog heeft met koning Willem-Alexander gesproken na de aanvallen op Israëlische voetbalsupporters in Amsterdam. Dat schrijft het kantoor van Herzog in een bericht op X en wordt bevestigd door de Rijksvoorlichtingsdienst (RVD). Tijdens het gesprek veroordeelde Willem-Alexander volgens het kantoor van Herzog de gebeurtenissen en sprak hij zijn "afschuw en schok" uit over deze daden. "We hebben de Joodse gemeenschap in Nederland in de Tweede Wereldoorlog in de steek gelaten, en gisteravond hebben we opnieuw gefaald", zou Willem-Alexander volgens het kantoor van Herzog hebben gezegd. De RVD bevestigt enkel dat er contact is geweest en zegt later vrijdag met een bericht te komen. In het gesprek eiste Herzog dat de Nederlandse autoriteiten er "alles aan doen" om de veiligheid van Joden en Israëliërs in het land te waarborgen. Ook riep hij op tot de onmiddellijke evacuatie van alle Israëliërs die willen terugkeren. Burgemeester Halsema maakte vanochtend bekend dat er bij die persconferentie nieuwe maatregelen worden aangekondigd. De persconferentie zou eigenlijk om 12.00 uur plaatsvinden, maar is nu een half uur verplaatst. De conferentie is live te volgen via NH.  NH-verslaggever Eline Boshuizen staat vrijdagochtend op Schiphol en praat met de Maccabi-supporters die staan te wachten op hun vlucht. Een van de supporters wil niet op camera, maar vertelt wel dat de avond voor hem 'vreselijk' was verlopen. "Ik heb moeten rennen voor mijn leven, samen met mijn zoon. Overal stonden Marokkaanse mannen, moslims, ons op te wachten. In welke straat we ook liepen", vertelt hij. De supporter wijst naar een andere man die verderop staat te bellen. "Hij was er ook met zijn kinderen. Zij zijn geschopt. Dat geloof je toch niet." “Het is vreselijk. Ik heb moeten rennen voor mijn leven met mijn zoon. Overal stonden Marokkaanse mannen, moslims, ons op te wachten. In welke straat we ook liepen. Wij zijn gelukkig niet gepakt.” Dan wijst hij naar een man die staat te bellen. “Hij was er met zijn kinderen en die zijn geschopt, kleine kinderen, dat geloof je toch niet.”  GroenLinks in Amsterdam roept de politiek op de rust te bewaren na de aanvallen op Israëlische voetbalsupporters in de hoofdstad. "Sommige reacties dragen absoluut niet bij aan de veiligheid van onze stad", zegt fractievoorzitter Imane Nadif. "We zijn enorm geschrokken van de beelden. Dit heeft natuurlijk veel effect op onze stad", aldus Nadif. Haar partij gaat de komende dagen "zoveel mogelijk met bewoners in gesprek" over wat er zich na de wedstrijd tussen Ajax en Maccabi Tel Aviv heeft afgespeeld. "Binnenkort hebben we een spoeddebat hierover, dan is er ook meer duidelijk over de gebeurtenissen van de afgelopen dagen." Het is nog niet duidelijk wanneer het spoeddebat plaatsvindt. Meerdere partijen in de Amsterdamse gemeenteraad hebben inmiddels hun afschuw geuit over het geweld tegen de Israëliërs. Pro-Palestijnse accounts op sociale media roepen op om 12.00 uur te protesteren bij de Stopera, het Amsterdamse stadhuis. Om 12.00 uur zal de Amsterdamse driehoek (burgemeester, politie en Openbaar Ministerie) daar maatregelen aankondigen naar aanleiding van geweld tegen Israëlische voetbalsupporters in de nacht van donderdag op vrijdag. "Vandaag om 12.00 is de persconferentie voor maatregelen van Femke Halsema bij de Stopera. Zien we je daar?" Deze oproep wordt gedeeld via onder meer de accounts free.palestine.nl en Week.4PalestineNL. Het gaat volgens de omschrijving om een 'protest tegen de repressieve maatregelen van burgemeester Halsema'.  "Waarom is er geen extra ministerraad?" vraagt de voorman van de grootste regeringspartij zich af. "Waar is het gevoel van urgentie?" PVV-leider Geert Wilders ziet bij het kabinet geen besef van urgentie na de aanvallen op supporters van de Israëlische voetbalclub Maccabi Tel Aviv in Amsterdam.  Wilders wil vrijdagmiddag in Amsterdam zijn steun betuigen aan de belaagde Joodse voetbalsupporters. Hij overlegt nog over de mogelijkheden voor zo'n solidariteitsactie, laat Wilders weten. Dat meldt de gemeente.  Het is onbekend waar de berichten over de gijzeling en de vermissingen op gebaseerd zijn. "Een aantal mensen dat als vermist was opgegeven, is inmiddels weer teruggevonden", zegt de politie tegen ANP. De politie kan nog niks zeggen over hoe het gaat met de gewonde supporters. Onder de 62 mensen die zijn opgepakt, vallen ook de 57 aangehouden mensen waarvan de politie eerder melding maakte. Die 57 aanhoudingen werden verricht vanaf het moment dat Maccabi-supporters en andere groepen voorafgaand aan de wedstrijd op de Dam waren tot aan het einde van de wedstrijd. Waarvoor de 62 mensen zijn aangehouden, wist een politiewoordvoerder niet. Ook kon hij niet zeggen hoeveel mensen er nog vast zitten en of verwacht wordt dat melding wordt gemaakt van nog meer aanhoudingen. De voorzitter van de EU, Ursula von der Luyen laat via X weten met premier Schoof te hebben gesproken over de incidenten in Amsterdam. 'Antisemitisme heeft geen plek in Europa', schrijft ze.  Het geweld tegen Israëlische voetbalsupporters donderdag in het centrum van Amsterdam was "slecht", zegt de pro-Palestijnse activist Jay tegen het ANP. De activist doet vaker mee aan demonstraties tegen de oorlog in het Midden-Oosten en was donderdag zelf ook in het centrum van Amsterdam bij protesten tegen de supporters van Maccabi Tel Aviv. Hij veroordeelt het gebruikte geweld, maar ziet het eveneens als een logische consequentie van de acties van de Maccabi-fans. Volgens hem misdroegen de supporters zich als eerst en vielen ze pro-Palestijnse activisten lastig. Na de wedstrijd Ajax-Maccabi Tel Aviv zijn in de nacht van donderdag op vrijdag supporters van die laatste club belaagd en mishandeld, aldus de Amsterdamse burgemeester Femke Halsema. De ME moest ingrijpen en supporters zijn gewond geraakt. Halsema heeft het over "een uitbarsting van geweld richting Israëlische supporters" en spreekt van antisemitisme. Wie de supporters heeft aangevallen en of dat dus pro-Palestijnse activisten waren of anderen, is niet duidelijk. Op sociale media worden door pro-Palestijnse accounts als Palestijnse Gemeenschap in Nederland beelden gedeeld van groepen mensen met Palestijnse vlaggen die volgens de omschrijving door Amsterdam lopen. Daarnaast delen de accounts beelden van een grote groep mensen gehuld in de kleuren van Maccabi Tel Aviv en met onder meer sjaals van de club om, die leuzen scanderen. Volgens activist Jay ging het om leuzen over het vermoorden van Arabieren. Wat de Maccabi-supporters deden en of er door hen inderdaad pro-Palestijnse activisten zijn aangevallen, is nog niet bekendgemaakt. Volgens Jay waren de pro-Palestijnse activisten geen onderdeel van een gecoördineerde actie. Hij werd zelf door vrienden gevraagd te komen, nadat Maccabi-fans zich misdroegen. Zo werden Palestijnse vlaggen van gebouwen getrokken en trok iemand de keffiyeh van iemands nek, zegt hij. Een keffiyeh is een sjaal die vaak wordt gedragen door pro-Palestijnse activisten. "Het is slecht om het heft in eigen handen te nemen", zegt Jay over het geweld tegen de voetbalfans. Maar dat het om antisemitisme zou gaan, vindt hij onterecht. Hij heeft zelf Joodse familie "en ik werd niet lastiggevallen". De politie greep volgens Jay niet in tegen het "wangedrag" van de supporters en dus vindt hij het logisch dat de activisten reageerden. De Tweede Kamer wil snel tekst en uitleg van het kabinet over het geweld tegen supporters van de Israëlische voetbalclub Maccabi Tel Aviv in Amsterdam. Coalitiepartijen PVV, VVD, NSC en BBB willen een spoeddebat, in ieder geval met de premier. CU-leider Mirjam Bikker heeft daartoe al een verzoek ingediend. "Belangrijk dat ook Tweede Kamer met minister-president spreekt over de verschrikkelijke gebeurtenissen in Amsterdam", licht ze toe op X. Ze wil ook minister Van Weel naar de Kamer halen. Onder meer BBB'er Claudia van Zanten en SGP'er Diederik van Dijk willen het kabinet daarnaast ook dinsdag in het vragenuur over de aanvallen op Maccabi-supporters bevragen. "Zoals ongetwijfeld alle partijen die dit onacceptabel vinden", schrijft Van Zanten op X. Netanyahu stuurt toch geen reddingsvluchten naar Nederland, meldt nieuwssite The Times of Israel op basis van het kantoor van de premier. Na politiek overleg zou zijn besloten dat Israëliërs met reguliere vluchten naar huis moeten terugkeren. Wel laat de Israëlische vliegtuigmaatschappij El Al weten dat zij een gratis vlucht hebben geregeld voor de supporters.  De Israëlische minister van Buitenlandse Zaken Gideon Saar reist vrijdag naar Nederland na de ongeregeldheden van afgelopen nacht, meldt nieuwssite The Times of Israel. Hij zou hier met de Nederlandse autoriteiten spreken over de incidenten in Amsterdam. Israël zei eerder al twee vliegtuigen naar Nederland te sturen om Israëliërs op te halen Het Israëlische ministerie van Buitenlandse Zaken heeft het reisadvies aangescherpt, bericht The Times of Irsael. Israëliërs in Amsterdam wordt afgeraden om Israëlische of joodse symbolen te laten zien als ze op straat komen.  Daarnaast krijgen Israëli's het advies om zo snel mogelijk naar hun land terug te keren. Het is volgens het advies mogelijk om veilig naar de luchthaven te reizen. De Nederlandse veiligheidsdiensten dragen daar volgens het ministerie aan bij. Israëli's die tijdens de aanval donderdagavond hun paspoort zijn verloren, kunnen ook zonder het document op het vliegtuig, laat de minister van Binnenlandse Zaken Moshe Arbel weten. Raadslid Daan Wijnants heeft voor volgende week woensdag een spoeddebat in de Stopera aangevraagd. "Wat er gisteravond op straat in Amsterdam is gebeurd, is een nieuw dieptepunt in een lange reeks van dieptepunten." Israëliërs in Amsterdam wordt afgeraden om Israëlische of joodse symbolen te laten zien als ze op straat komen. Dat staat in een aangescherpt reisadvies van het Israëlische ministerie van Buitenlandse Zaken waarover The Times of Israel bericht. Israëli's krijgen ook het advies om zo snel mogelijk naar hun land terug te keren. Het is volgens het advies mogelijk om veilig naar de luchthaven te reizen. De Nederlandse veiligheidsdiensten dragen daar volgens het ministerie aan bij. Israëli's die tijdens de aanval donderdagavond hun paspoort zijn verloren, kunnen ook zonder het document op het vliegtuig, laat de minister van Binnenlandse Zaken Moshe Arbel weten. Halsema meldt dat er in de nacht na de voetbalwedstijd tussen Ajax – Maccabi Tel Aviv verschillende geweldsincidenten gericht op Maccabi supporters hebben plaatsgevonden. "Op meerdere plaatsen in de stad zijn supporters belaagd, mishandeld en met vuurwerk bekogeld. ME moest verschillende keren ingrijpen, Israëlische supporters beschermen en naar hotels begeleiden." De Amsterdamse driehoek (burgemeester, politiechef en hoofdofficeer van justitie)staat in contact met onder meer de Nederlandse regering, de Israëlische ambassade en de Joodse gemeenschap in Amsterdam die zich grote zorgen maakt over de situatie. Ook wordt nu de omvang van de geweldsincidenten in kaart gebracht. "Deze uitbarsting van geweld richting Israëlische supporters gaat alle grenzen te buiten en is op geen enkele manier te verdedigen. Er is geen enkel excuus voor antisemitisch gedrag dat vannacht is vertoond door relschoppers die actief op zoek zijn gegaan naar Israëlische supporters om hen aan te vallen en te mishandelen. De driehoek roept alle slachtoffers op om zich te melden bij politie en aangifte te doen." Komende tijd zal er extra politie de straat opgaan om de situatie te beheersen, meldt Halsema. "Zowel Israëlische bezoekers als de Joodse gemeenschap moeten zich veilig kunnen voelen in Amsterdam." Om 12 uur vandaag vindt een persconferentie plaats op het Stadhuis in Amsterdam. Daar zal de driehoek ook extra maatregelen bekend maken die vandaag en de komende dagen worden genomen.  De Israëlische voetbalclub Maccabi Tel Aviv roept fans die in Amsterdam zijn op om de richtlijnen te volgen van hun overheid tot ze terug kunnen naar Israël. Dat meldt het ANP. De club spreekt op X van "het ernstige incident" in Amsterdam in de nacht van donderdag op vrijdag na een voetbalwedstrijd tegen Ajax. Het was onrustig in de hoofdstad rond de wedstrijd. Wat er precies is gebeurd, is nog onduidelijk. Maccabi Tel Aviv roept mensen op om in hun hotelkamers te blijven, het openlijk dragen van Israëlische of Joodse symbolen te vermijden en elk eventueel incident te melden bij de lokale vertegenwoordiging van Israël in Nederland of bij het ministerie van Buitenlandse Zaken. Israël zou evacuatievluchten naar Amsterdam hebben gestuurd. Volgens de Israëlische ambassade in de Verenigde Staten zijn er donderdag honderden fans van Maccabi aangevallen in Amsterdam. Op sociale media gaan ongeverifieerde beelden rond van ernstig geweld. De beelden worden onder meer gedeeld door de Israëlische ambassade in de Verenigde Staten. De gemeente Amsterdam en de politie melden nog niet wat er is gebeurd, maar komen later op vrijdag met een verklaring. De Israëlische president Isaac Herzog schrijft op X dat er afgelopen nacht een "antisemitische pogrom" is geweest in Amsterdam. Hij spreekt van "horror" en gruwelijke beelden na de wedstrijd tussen Ajax en Maccabi Tel Aviv. "Dit is een ernstig incident, een waarschuwingssignaal voor ieder land dat vrijheid hoog in het vaandel heeft staan", aldus Herzog. Hij zegt dat de regeringen van Israël en Nederland samenwerken en vertrouwt erop dat de Nederlandse autoriteiten "onmiddellijk zullen handelen en de nodige maatregelen nemen om alle Israëliërs en Joden te beschermen, lokaliseren en redden". Volgens de Israelische krant Haaretz zijn tien supporters gewond geraakt terwijl de aanvallers 'Free Palestine' naar hen riepen. De Jerusalem Post en The Times of Israel spreken van een pogrom. Er zouden nog drie mensen vermist zijn en gezocht worden door werknemers van het consulaat.  De Amsterdamse gemeente en politie komen later vrijdag met een verklaring over de ongeregeldheden in de nacht van donderdag op vrijdag in de hoofdstad. Dat melden woordvoerders van de gemeente en de politie. Op dit moment vertellen zij niet meer over wat zich heeft afgespeeld. Premier Dick Schoof heeft met de Israëlische premier Benjamin Netanyahu gebeld over de "antisemitische aanvallen" in Amsterdam, rond een voetbalwedstrijd tussen Ajax en Maccabi Tel Aviv. Schoof noemt die aanvallen "volstrekt onacceptabel" en heeft de Israëlische premier verzekerd dat de daders worden opgespoord en vervolgd.