Twee miljoen minder subsidie naar ITA, andere gezelschappen 'op alle vlakken beter'

Het Internationaal Theater Amsterdam (ITA) moet het met bijna twee miljoen euro minder subsidie van het Rijk doen. Dat staat in het advies van de Raad voor Cultuur. Het adviesorgaan zegt het theater niet langer als groot gezelschap te zien, waardoor de geldkraan deels dicht gaat.  ITA vroeg 3,7 miljoen euro aan voor de subsidieperiode 2025 tot 2028, maar in het advies wordt nu iets meer dan 2 miljoen euro toegekend aan de toneelgroep. Dat betekent dat de landelijke subsidie die de ITA krijgt bijna halveert. De Raad voor Cultuur zegt het gezelschap niet langs als groot gezelschap te zien, maar als middelgroot gezelschap. En dat heeft invloed op de hoogte van de subsidie. Bovendien is de raad kritisch op de plannen van het gezelschap. "Vooral op het gebied van artistieke zeggingskracht, diversiteit, reisbeleid en talentontwikkeling", aldus de raad. Daarnaast laat het ITA zich veel te weinig buiten Amsterdam zien, valt te lezen in het advies.  'Op alle vlakken beter dan ITA' In het huidige subsidiestelsel kunnen twee theaters als grote gezelschappen worden aangewezen, en dus meer subsidie krijgen. Voor aankomende subsidieperiode zijn dat Theater Rotterdam en Het Nationale Theater in Den Haag. De Raad voor Cultuur noemt beide gezelschappen op alle vlakken beter dan het ITA: "Ze zijn op artistieke kwaliteit, maatschappelijke betekenis en toegankelijkheid beter." Het adviesorgaan had verwacht dat de directie van het ITA de afgelopen periode van koers zou veranderen: "Maar in de huidige plannen is weinig verbetering te zien." Kristel Baele, voorzitter van de Raad voor Cultuur,  zegt in De Volkskrant dat meldingen over grensoverschrijdend gedrag binnen de ITA ook mee hebben meegespeeld in het advies. "We zijn met ITA in gesprek geweest over sociale veiligheid en werkdruk. In de aanvraag geven ze niet aan hoe dat beter kan", aldus Baele.  Pakhuis De Zwijger opgelucht  Pakhuis De Zwijger krijgt als het aan de raad ligt helemaal geen rijkssubsidie meer. In de nieuwe subsidieronde is slechts plek voor één debatcentrum en dat is in dit geval De Balie geworden vanwege de samenwerkingen met andere, kleinere debatcentra.  "De samenwerkingen leiden tot duurzame expertise bij andere debatcentra. De Balie staat in verbinding met kleine en grote partners; in Amsterdam, in Nederland en internationaal", valt te lezen in het advies.  Toch wordt opgelucht adem gehaald bij Pakhuis de Zwijger, dat eerder dit jaar in het nieuws kwam na klachten over een angstcultuur. De subsidieaanvraag van 1.6 miljoen bij de Raad voor Cultuur mag dan zijn afgewezen, de aanvraag van 2,2 miljoen bij het Stimuleringsfonds is wel toegekend. "Het vrije woord vraagt steun en we zijn supertrots. Zeker gezien waar we vandaan komen. Het is een last van onze schouders", reageert ad interim-directeur Oeds Westerhof. "Die is goed nieuws voor het team en goed nieuws voor heel Europa."