Volgens de filosofie van Farioli bestaat de titel pas als hij is gewonnen

Met negen punten boven PSV en nog een paar wedstrijden te spelen droomt heel Amsterdam van de schaal, behalve de trainer van Ajax. Farioli verbiedt zijn spelers sinds het begin van het seizoen om ook maar aan het kampioenschap te denken. Geveinsde nederigheid, of zit er een ander idee achter het besluit van deze Italiaanse filosoof?  Het lijkt bijna een spelletje geworden om Francesco Farioli, die filosofie studeerde aan de Universiteit van Florence, een uitspraak te ontlokken over een mogelijke titel. Ken je het Museumplein, vraagt een journalist van AT5 na de overwinning op PSV in oktober. Ja, hij is er weleens geweest, zegt Farioli lachend. Maar een woord over een nieuwe titel, nee, dat krijgt Amsterdam niet. Vijf maanden later is Ajax na de tweede overwinning op PSV zover uitgelopen op de ploeg uit Eindhoven dat de Amsterdamse aanhang nu echt in de titel gaat geloven. Maar zelfs een juichende menigte die zondag met fakkels de spelersbus opwachtte, krijgt van Farioli niet meer dan een ''seven more battles to go."  Psychologie staat op één Nu is een trainer die de verwachtingen wil temperen als de titel steeds dichterbij komt, niet opvallend. Maar volgens Jeroen Hopster, filosoof aan de Universiteit Utrecht, is hier wat anders aan de hand.  Hij dook in het gepubliceerde filosofisch werk van Farioli en zag dat de Italiaan, die ook na zijn studie nog geregeld artikelen publiceerde, het spel rangschikt op basis van vier elementen; psychologie, tactiek, techniek en fysiek. "En psychologie staat niet voor niets op één." Iedere trainer kan benadrukken dat elke wedstrijd telt, dat de punten nog binnengehaald moeten worden en dat je vooral niet te vroeg moet juichen, legt Hopster uit. "Maar wat Farioli doet is dat idee zo vaak herhalen, dat spelers het echt internaliseren. Die hele groep gelooft nu daadwerkelijk dat ze nog voor iedere wedstrijd moeten strijden." "Je kunt je iets beseffen, of in je achterhoofd houden. Maar als je consistent hetzelfde verhaal verkondigt dat er nog 21 punten te verdelen zijn, dan krijgt het een overtuigende kracht en creëer je iets extra's", legt Hopster uit.  En dat lijkt te werken. Zo antwoordde Davy Klaassen na de overwinning op PSV op de vraag of Ajax nu kampioen wordt, dat hij 'geen idee' heeft en dat hij dat 'over een paar weken zal zien'. En Brian Brobbey in een ander interview, lachend: "We bekijken 't wedstrijd per wedstrijd." Vruchten plukken Farioli creëert dit seizoen dus vooral een teamgeest, die hij volgens Hopster verder losjes baseert op de ideeën van de Britse filosoof Thomas Hobbes over het ontstaan van de staat. Hobbes schrijft dat de 'ware vrijheid in de keuze ligt om jezelf te beperken.’ Bij Farioli staat het team altijd boven het individu, leest Hopster in het werk van de Italiaan. "Dat zie je ook terug in zijn constant wisselende opstellingen. Het gaat hem niet om persoon a of b, maar of het team er staat." De ideeën van Hobbes over vrijheid ziet Hopster ook terug in de nederigheid om niet over het kampioenschap te spreken. "Hij wil nu geen feest vieren, maar kiest ervoor om te focussen op de volgende wedstrijd. Daarin ontneem je jezelf een bepaalde vrijheid, maar daar pluk je later de vruchten van." Die nederigheid lijkt dit seizoen goed aan te slaan bij Ajax. Opvallend, voor een club die bekend staat om de branie. Waarom lukt het Farioli? Steven Berghuis zei na de wedstrijd tegen PSV: "Deze trainer heeft het goede voorbeeld gegeven en een team van ons gemaakt."

Lees verder