Welke impact heeft verdwijnen kleine buurtschool na 1 jaar? "Ziel van de wijk verdwijnt"

In twee jaar tijd zijn er zes 'te kleine' scholen gesloten in heel Amsterdam. Leerlingen worden op andere scholen geplaatst en docenten gaan op scholen met tekorten aan het werk, maar wat doet zo'n sluiting met de kinderen en met de buurt? De Barbaraschool in Oost sloot een jaar geleden. "Ik kom hier wel nog vaak om te voetballen." Xavier van Wijk zat op de Barbaraschool in Oost. De oudste school in de stad sloot een jaar geleden omdat de interim directeur geen continuïteit meer kon bieden in het onderwijs. Tot groot ongenoegen van ouders en kinderen moesten de toen nog minder dan honderd leerlingen naar andere scholen toe. Ouders probeerden de school te redden met een opkoopplan, maar dat mocht niet baten. Xavier gaat inmiddels naar een school op tien minuten fietsen. "Inmiddels heb ik daar ook nieuwe vrienden die van voetbal houden, maar het is wel gek." Vroeger kende hij elk gezicht op zijn school. "Nu zijn er nog steeds kinderen die ik nog nooit gezien heb. Dat voelt wel raar en ik mis de gezelligheid van de Barbaraschool wel." Maar hij ziet het ook positief: "Zo heb ik alvast geoefend met naar een andere school gaan voor de middelbare straks." Buurtgevoel Zijn vader Joris bekijkt het van een afstandje. "Hij heeft het leuk, dus het gaat nu goed. Maar het is wel heel vervelend om te zien hoe je kind naar een andere school moet. Dat had ik hem liever bespaard, al ben ik heel blij dat hij op de Barbaraschool heeft gezeten." Wat onderwijs betreft gaat het dus goed, maar Joris ziet ook hoe de wijk verandert. Waar in 2022 nog 43 basisscholen onder de opheffingsnorm zaten, waren dit er in het voorjaar van dit jaar nog maar 37. Als een school onder de opheffingsnorm zit moet de school sluiten, behalve bij een goede reden. Dat kan zijn dat de school bij een stichting hoort die gemiddeld per school wel genoeg leerlingen heeft of dat de school onderwijs aanbiedt wat in de nabije omgeving niet wordt aangeboden. In het geval van de Barbaraschool besloot de stichting waaronder de school viel uiteindelijk de stekker eruit te trekken. "Vroeger stonden die vriendjes allemaal samen de hele dag op het plein, nu zien ze elkaar minder." En dat heeft volgens Joris ook effect op de ouders: "Als je elkaar op het plein ziet check je toch hoe het in de buurt gaat, een school is een soort web waarin de hele wijk betrokken is." Een vrouw die tegenover de school woont ziet ook verandering: "Het is hier stiller, er komen minder mensen en het is alsof de ziel uit de buurt is getrokken." Een man die graag met zijn zoons op het plein komt is bang dat het contact in de buurt steeds meer zal verwateren. Het pand waar de school in zat is verkocht, en de kans is dat de nieuwe eigenaar over vijf à tien jaar een nieuwe bestemming aan de grond geeft: "We hebben al gehoord dat er dan grote kans is dat er een hotel komt", zegt van Wijk. "Dan gaat het karakter nog meer verloren. Een school is zo veel meer dan een plek om les te geven." Onderwijswethouder Marjolein Moorman reageerde vorig jaar op de sluiting van meerdere scholen onder de opheffingsnorm: "Elk kind heeft recht op goed onderwijs, dat staat best wel onder druk door het grote lerarentekort. We willen niet dat onderwijsgeld naar lege klaslokalen gaat en daarom hebben we ook met elkaar besproken of kleine scholen niet op termijn moeten sluiten." De gemeente kan dit niet verplichten, maar duidelijk is dat de wethouder het positieve inziet wanneer er leraren van deze scholen op andere scholen aan de slag kunnen en meer kinderen les kunnen geven. Na de zomer moet blijken hoeveel scholen in de stad vanaf komend schooljaar de deuren sluiten.