Zeldzaam schilderij van Maria van Oosterwijck krijgt plekje in eregalerij Rijksmuseum

Sinds vandaag hangt er een stilleven van de 17e-eeuwse schilder Maria van Oosterwijck in de eregalerij van het Rijksmuseum. Het schilderij werd in 2023 aangekocht en daarna grondig gerestaureerd. Volgens het museum is Van Oosterwijck één van de belangrijkste vrouwelijke kunstschilders van de zeventiende eeuw. Maria van Oosterwijck (1630-1693) is een van de weinige Nederlandse kunstenaars die tijdens haar leven al internationaal bekend was. Zo zat niemand minder dan de Franse zonnekoning Lodewijk XIV in haar klantenbestand, net als de koning van Polen, de keizer van Oostenrijk en de groothertog van Toscane. Stillevens Schilderijen van Maria van Oosterwijck zijn zeldzaam omdat ze er maar weinig naliet. Waarschijnlijk komt dat omdat ze bij elk werk heel lang over het schilderen deed. De stillevens die ze schilderde waren in de calvinistische zeventiende eeuw bedoeld om tijdgenoten eraan te herinneren dat het leven op aarde maar tijdelijk is, zoals ook de bloemen op het schilderij een houdbaarheidsdatum hebben. Maria van Oosterwijck maakte van dit genre haar specialisme.   In de eregalerij van het Rijks hangen nu vooral werken van mannelijke kunstschilders. Sinds een paar jaar probeert het Rijksmuseum daar verandering in te brengen. Nadat er in 2021 een speciaal onderzoeksteam en fonds werden opgezet, kocht het museum al meerdere werken van vrouwelijke kunstenaars, waaronder deze van Maria van Oosterwijck. Dit stilleven werd in 2023 aangekocht. Daarna werd het schilderij onderzocht en volgde er een grondige restauratie, waarbij vergeelde vernis en overschilderingen van vroegere restauraties werden verwijderd. Volgens het Rijksmuseum is het schilderij nu zoveel mogelijk in originele staat teruggebracht. Het is onduidelijk hoe lang het schilderij in de eregalerij blijft staan. Op dit moment staat het stuk tijdelijk op de plek van een ander schilderij, De Bedreigde Zwaan, dat op dit moment is uitgeleend aan het Dordrechts Museum. In 2021 kwamen er voor het eerst schilderijen van vrouwelijke schilders in de eregalerij terecht. Het ging toen om werk van Judith Leyster, Gesina ter Borch, en Rachel Ruysch, die allemaal in de 17e eeuw actief waren.